Rota Yöntemleri

Rotalar gerçek controller/method bilgisini değiştirmeksizin URI üzerinde manipülasyon yapmanıza olanak sağlayan yapılar olarak karşımıza çıkmaktadır. ZN Framework'te URI controller/method bilgisi içerdiğinden daha anlamlı ve kullanıcıların görmek istediği şekilde yeniden düzenlenebilir.

Rota düzenlemeleri 2 yerden yapılabilir;

# Rota Yapılandırması

Rota yapılandırma dosyasında yer alan changeUri dizisi üzerinde de rota işlemleri tanımlayabilirsiniz.

'changeUri' =>
[
    '^urun-listesi' => 'Urunler/list',
]

Yukarıdaki dizide yer alan dizi anahtarı yeni rota bilgisidir. Değer ise yeni rota bilgisinin aslında neyi çalıştıracağı bilgisidir. Anahtar değerler düzenli ifade biçiminde yazılmalıdır ve ifadenin başına sonuna / gibi düzenli ifade ayracı eklemenize gerek yoktur.

Yukarıda yer alan rota yapılandırması dışında Routes/ dizini kullanarak bu kullanımına göre daha işlevsel rota işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.

# Yöntemler

# URI

Rotanın hangi controller/method'a yapılacağıdır. Rotalama işlemini tamamlamak için kullanılan nihai yöntemdir.

Parametreler

Kullanımı

Route::change('product-add')->uri('product/add');
Route::change('about-me')->uri('Home/about');

Yukarıda dikkat edilirse 1. parametreye sadece kontrolcü ve fonksiyon bilgisi yazılmıştır.

Eğer yazılacak parametre fonksiyon bilgisi içermezse main kabul edilir.

Route::change('urunler')->uri('product');

Yukarıdaki örnek rota, adres çubuğundan localhost/urunler adresine istek yapıldığında  product/main kontrolcüsünü çalıştırır.

Bazı durumlarda doğrudan doğruya bir kontrolcü/fonksiyon bilgisi yazmak yerine temsili ifadeler kullanılabilir. Yani kontrolcünün veya fonksiyonun herhangi bir ifade olma durumu da söz konusu olabilir. Bu gibi kullanımlarda düzenli ifadelerde yer alan $x deyiminden yararlanılır.

Route::change('({word})-({word})')->uri('$1/$2');

Yukarıda URL'ye controller-method bilgisi yazıldığında controller/method'a yönlendirme yapan bir kullanım gösterilmiştir. change() yöntemi içerisine yazacağınız özel ifadeleri $x deyimi sayesinde uri() yöntemi içinde istediğiniz yere yerleştirebilirsiniz.

# Change

Hedef kontrolcü ve fonksiyonun yerini alacak yeni yol bilgisini oluşturmak için kullanılır.

Parametreler

Kullanımı

Route::change('product-add')->uri('product/add');

Yukarıdaki örneğe göre artık URL üzerinden /product-add ile ilgili kontrolcüye gidebilirsiniz.

URL üzerinden gönderilecek verinin türünü belirleyebilirsiniz. Bu belirtilen tür dışında veri gönderilirse rota başarısız olur. Bu dayatmalar için kullanılabilen anahtarlar aşağıda anlatılmıştır.

Route::change('product-add/id/:numeric')->uri('product/add');

Yukarıdaki örnekte ifade ve tür dayatması oluşturduk. Yeni rotamız id ve sayısal bir değer içermek zorunda.

Kullanılabilir Anahtarlar

Bu anahtarlar URL üzerinden belli türde verilerin gönderilebilmesi için tasarlanmıştır.

Rotada düzenli ifade kullanmak için aşağıdaki bağlantıda verilen özel çevrimler listesinde yer alan karakter kümelerini kullanabilirsiniz.

Düzenli ifadeler özel çevrimler listesi için tıklayınız.

Route::change('products/{word}')->uri('products/type');

Yukarıdaki rotada URL'ye products/herhangi_bir_kelime yazıldığında products/type kontrolcüsüne yönlenmesi sağlanmış olacaktır.

Yukarıdaki örneği bir bir eşleşen şekilde de kullanabilirsiniz.

Route::change('{starting}products/{word}{ending}')->uri('products/type');

Düzenli İfadeleri Genişletme

Yukarıda verilen özel ifadeleri genişletebilir kendinize göre özel kullanımlar oluşturabilirsiniz. Bunun için;

Yukarıdaki yapılandırma dosyasında yer alan regex dizisine istediğiniz deseni ekleyebilirsiniz.

'regex' =>
[
    '{phone}' => '[0-9]{10}'
]

Yukarıdaki tanımlamadan sonra rotada kullanabilirsiniz.

Route::change('profile-({phone})')->uri('user/profile');

Bu yöntem URI'dan gelen verinin veritabanından kontrolünü sağlarayak rotaya yerleştirilmesini sağlar. Yani veritabanından gelen değere göre yönlendirme yapabilirsiniz.

Kullanımı daha iyi anlaşılması için örnek verilmiştir.

Route::change('[blog:slug]')->uri('blog'); 

Yukarıdaki kullanım URI 1. bölümden gelen değeri blog tablosunun slug kolonundan kontrol eder sonuç bulunursa blog/main yöntemini çalıştırır.

Route::change('profile/[account:name]')->uri('account/profile');

Yukarıdaki kullanım URI 2. bölümden gelen değeri account tablosunun name kolonundan kontrol eder sonuç bulunursa account/profile yöntemini çalıştırır.

Tek Boyutlu Veri Çözümlemesi

Veritabanında kayıtlı olan veri JSON, Serial veya Separator türünde tek boyutlu veri ise bu eşleşme için verinin çözümlenmesi gerekir. Genellikle çoklu dile bağlı çözümlemeler için kullanılır.

Kullanılabilir Örnek Data

+----+----------------------------------+------+
| ID | SLUG                             | BLOG |     
+----+----------------------------------+------+
| 1  | {"en":"what-is-zn","tr":"zn-nedir"}     |
| 2  | {"en":"installation","tr":"kurulum"}    |
+----+-----------------------------------------+

Varsayılan Değer

Varsayılan değer sistemin ön tanımlı dilidir. Örnek: tr, en

Route::change('[blog:slug, json]')->uri('blog'); 

Otomatik Dil Değişimi

Eğer çekilen veri dil kısaltmalarından oluşan çok dil verisi ise URL üzerinden girilen verinin ait olduğu kısaltmaya göre seçili dil otomatik olarak değişir. Yukarıdaki tabloya göre

URL: /what-is-zn => Seçili dil EN

URL: /zn-nedir   => Seçili dil TR

Değer Belirtme

Çözümlenen verilerden hangisinin çağrılacağı.

Route::change('[blog:slug, json:en]')->uri('blog'); 

Değeri dinamik olarak belirtebilirsiniz.

Route::change('[blog:slug, json:' . Lang::get() . ']')->uri('blog'); 

URL üzerinde yer alan kontrolcü, yöntem ve parametrelerin bir birileri arasında yer değiştirmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için yazılacak özel desen parantezler(ifade) içine alınır ve bu parantezli ifadeleri $x kullanımları temsil eder. Bu zaten düzenli ifadelerde de kullanılan bir özelliktir.

Aşağıdaki örnekte account kontrolcüsü ile yöntemleri arasında id olacak şekilde URL'mizi düzenlemek istiyoruz.

Route::change('account/({id})/({word})')->uri('account/$2');

Yukarıda uri içinde yer alan $2 URI'de 3. bölüme yani ({word}) yerine yazılacak değeri temsil eder.

$x Kuralı

Bu kural düzenli ifadelerin kendi kullanımıdır. Bu deyimden düzenli ifadelerde belli tanımlamalara göre yakalanan değerleri değiştirilecek ifade de kullanmak için yararlanılır. Burada x sayıyı ifade eder. Düzenli ifadelerde kaç tane (ifade) ifadesi kullanılırsa x o kadar değer alır.

Route::change('account/({id})/({word})')->uri('account/$2');

Yukarıdaki örnek rotada sırayla ({id}) $1 ile ({word}) $2 ile ifade edilir.

# Usable

Rota işleminden sonra orijinal kontrolcü/yöntem üzerinden girişi engelleyebilirsiniz.

Parametreler

bool $usable = true

Kullanımı

Route::change('product-add')->usable(false)->uri('product/add');

Yukarıdaki ifade ile artık product/add üzerinden sayfaya erişim sağlanamayacaktır.

# CSRF

Belirtilen rotada csrf ataklarına karşı token kontrolü yapmak için kullanılır. Bu kontrolü yaptığınız rotadaki Form kullanımınızda mutlaka Form::csrf() kullanımına yer verilmelidir. Eğer normal HTML Form kullanıyorsanız CSRFInput() yöntemi kullanılır.

Parametreler

Kullanımı

Route::csrf()->method('post')->uri('product/add');

Form sınıfının csrf() yöntemidir.

@Form::csrf()->action('product/add')->open('formName')
    .
    .
    .
@Form::close()

Form sınıfı kullanmıyorsanız aynı işleve karşılık gelen fonksiyondur.

@Form::action('product/add')->open()
    @CSRFInput()
    .
    .
    .
@Form::close()

# Method

İstek yapılan sayfanın hangi veri türlerini kabul edeceğini belirlemek için kullanılır. Genellikle sayfalara GET ve POST isteği yapılır.

Parametreler

Kullanımı

Route::method('post', 'get')->uri('product/add');

İsteğin URL üzerinden yapılıyor olması gereklidir. Farklı türde gelen istekleri engeller.

Route::method('get')->uri('product/add');

İsteğin bir form nesnesinin post metodu ile yapılıyor olması gereklidir. Farklı türde gelen istekleri engeller.

Route::method('post')->uri('product/add');

Birden fazla türde isteğin kabul edilebilmesi için kabul edilecek istek türlerini method() yöntemi içine sırayla belirtmeniz yeterlidir.

Route::method('post', 'get', 'put', 'delete')->uri('product/add');

# Restore

İstek yapılan sayfada çalışma yapılacağı zaman kullanılabilir. Özellikle canlı ortamda bir sayfada karşılaşılan hatanın giderilmesi için o sayfada çalışma başlattığınızda o sayfaya o an için istek yapan kullanıcıların olası kod hataları veya deneme sonuçları ile karşılaşmaması için bu yöntemi kullanabilirsiniz. Burada yapmanız gereken çalışma yapılacak sayfaya erişim için IP adresi/adresleri tanımlamanızdır. Bu tanımlama diğer kullanıcıların o sayfaya erişimini engelleyecektir.

Parametreler

Kullanımı

Route::restore('127.0.0.1', 'Home/restore')->uri('product/add');

Aynı anda birden fazla IP'ye izin vermek için 1. parametrenin dizi olarak kullanılması gerekir.

Route::restore(['127.0.0.1', '127.0.0.2'], 'Home/restore')->uri('product/add');

# Ajax

Ajax işlemlerini gerçekleştirdiğiniz sayfaya URL üzerinden erişimi engeller. Yani sayfanın sadece AJAX için kullanılabilmesini sağlar. Bu durum ajax sayfalarınızın URL üzerinden manipüle edilmesini engeller.

Parametreler

Kullanımı

Route::ajax()->redirect('Home/invalidRequest')->uri('product/ajaxAddItem');

# Redirect

Geçersiz rota isteği yapılması durumunda yönlendirmenin nereye yapılacağını ayarlayabilirsiniz.

Parametreler

Kullanımı

Route::ajax()->redirect('Home/invalidRequest')->uri('product/ajaxAddItem');

Yukarıda yer alan product/ajaxAddItem adresine ajax dışında iştek yapılması durumudna Home/invalidRequest adresine yönlendirme yapılacaktır.

# Show404

Yapılandırma dosyası üzerinden yapılabilen bu ayar artık Routes/ üzerinden de yapılabilecektir. Geçersiz URL isteklerini yönlendirmek için kullanılır.

Parametreler

Opsiyonel Yöntemler

Kullanımı

Route::change('404')->show404('Home/s404');

Yukarıdaki kullanımda geçersiz bir istek sonrasında Home/s404 kontrolcüsüne yönlendirmiş olduk. Home/s404'e de rota verdiğimiz için yönlenen sayfa /404 sayfası olacaktır.

Bu yöntemle istenirse yönlendirme yapılmadan kontrolcü ve fonksiyon çalıştırılabilir.

Route::direct()->show404('Home/s404');

Yukarıdaki kullanımla geçersiz sayfaya istek gönderildiğinde doğrudan Home::s404() yönteminin çalıştırılması sağlanacaktır.

# Container

Ortak kural kullanımına olanak sağlamak için geliştirilmiştir. Birden fazla rota benzer kurallara içerecekse bu yöntemden yararlanılır.

Parametreler

Kullanımı

Route::method('post')->csrf()->container(function()
{
    Route::uri('product/add');
    Route::change('product-list')->uri('product/list');
});

Route::method('get')->container(function()
{
    Route::uri('contact');
    Route::uri('contact/form');
});

Bu güncelleme ile özyineleme özelliği eklenmiştir. Artık Route::container() yöntemi içe içe kullanılabiliyor. Daha önceki sürümlerde iç içe kullanım özelliği yoktu.

Route::redirect('404')->container(function()
{
    Route::method('get')->container(function()
    {
        Route::ajax()->container(function()
        {
            Route::uri('product/edit');
        });
    });

    Route::method('post')->container(function()
    {
        Route::csrf()->container(function()
        {
            Route::uri('product/add');
            Route::uri('store/add');
        });
    });
});

# Callback

Rota içerisinde komut çalıştırmak için kullanılır. 

Parametreler

Kullanımı

Route::change('user-{word}')->callback(function()
{
    Post::send('Example Data');

})->uri('user/profile');